GEZONDHEID
Zeugen
Je wilt er natuurlijk voor zorgen dat je varkens gezond blijven. Je moet ze dus goed verzorgen om te voorkomen dat ze ziek worden. Drachtige zeugen hebben een hele andere verzorging nodig dan zeugen die net biggen hebben geworpen. Hieronder krijg je informatie over de verzorging van zeugen vóór de dekking, tijdens de dracht en na de geboorte.
Zorg zeug vóór de dekking
Voordat je een zeug gaat dekken kun je het beste het dier laten inenten. Je kan je zeug laten inenten tegen vlekziekte, schurft en luis. Dit moet het liefst twee keer per jaar gebeuren.
Varkens kunnen ook last krijgen van wormen. Hier kan een varken ook voor worden ingeënt.
Het controleren van zeugen is essentieel als je problemen vroeg wilt signaleren. Je kijkt natuurlijk naar het dier zelf of er geen rare plekken of wonden aanwezig zijn en dat de hoeven en het gebit er goed uit zien. Daarnaast is het belangrijk goed naar het gedrag van het varken te kijken. Bekijk of het dier natuurlijk gedrag vertoont en alert en actief is. Je kunt dit schema aanhouden om te gezondheid te controleren:
Zorg zeug tijdens de dracht
Drachtige zeugen worden rond drie weken aan het einde van de dracht nog een keer ontwormt.
Het kan voorkomen dat zeugen hun biggen verwerpen. Dit kan komen door stress of door diverse infecties. Daarom is het belangrijk dat een drachtig varken zo min mogelijk stress ervaart en goed gehuisvest wordt zodat de kans op infecties zo laag mogelijk blijft. Goede hygiëne is belangrijk.
Om te kijken of een zeug wel echt drachtig is kun je een echografie door de dierenarts laten uitvoeren. Dit is mogelijk vanaf 23 dagen na de inseminatie.
Op 60 dagen na de dracht en op 6 dagen naar het afbiggen kun je de zeug laten inenten tegen PRRS. Deze ziekte kenmerkt zich door vruchtbaarheidsstoornissen.
De 1e en 3e worp zeugen kunnen worden ingeënt tegen parvo ongeveer drie weken voor het spenen. Gelten worden drie weken voor het insemineren ingeënt tegen parvo.
Er is ook een enting voor Coli. Coli is geboortediarree die bij biggen in de eerste levensweek voor kan komen. Om dit te voorkomen kun je de drachtige zeugen 2-4 weken voor het afbiggen enten. Als ze voor het eerst tegen deze ziekte worden ingeënt moet dit twee keer gebeuren. Dit geldt ook voor de gelten. Deze moeten de eerste keer 5-7 weken voor het werpen en de tweede keer voor het werpen. Verder kun je de drachtige zeug ook nog vaccineren tegen de ziekte van Glässer. Deze ziekte veroorzaakt problemen aan de buik, borst en het hart. Vaccineer de zeugen 6-8 weken voor de verwachte werpdatum twee keer met een interval van vier weken. voor zeugen gevaccineerd tijdens de laatste dracht wordt een enkelvoudige hervaccinatie 4 tot 2 weken voor het werpen aanbevolen.
Zorg zeug na de geboorte
Soms is het nodig om te zeug te helpen bij de geboorte. Dit kun je doen als de geboorte traag verloopt of als een big dwars ligt of twee biggen er tegelijk uit willen. Met een grote opvoelhandschoen kun je het geboortekanaal binnen. Je pakt dan voorzichtig een biggetje aan beide achterpoten vast en trekt hem heel voorzichtig naar buiten.
Bronnen
- http://www.overvarkens.nl/het-varken/hulpverlening-bij-de-geboorte-van-biggen
- http://www.levendehave.nl/kennisbank/varkens/inentingen-bij-varkens
Copyright © Joëlle Zijlemans, Carmen van Schaijik & Larissa Krijgh